Autor: Ewelina Chmielewska

W dniu 11 czerwca 2024 r. posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz niektórych innych ustaw w związku z wdrożeniem dwóch dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady (UE), tj. dyrektywy z dnia 17 kwietnia 2019 r. 2019/789 ustanawiającej przepisy dotyczące wykonywania praw autorskich i praw pokrewnych mające zastosowanie do niektórych transmisji online prowadzonych przez organizacje radiowe i telewizyjne oraz do reemisji programów telewizyjnych i radiowych oraz zmieniająca dyrektywę Rady 93/83/EWG (SATCABII) oraz dyrektywy z dnia z dnia 17 kwietnia 2019 r. 2019/790 w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym oraz zmiany dyrektyw 96/9/WE i 2001/29/WE (DSM).

Główny cel dyrektywy SATCABII stanowi poprawa funkcjonowania rynku wewnętrznego Unii Europejskiej poprzez umożliwienie na gruncie prawa autorskiego szerszego rozpowszechniania w państwach członkowskich programów radiowych i telewizyjnych z innych państw członkowskich. Zmiany przewidują nowe przepisy dotyczące ułatwienia udzielania licencji na korzystanie z utworów i przedmiotów praw pokrewnych związanych z programami radiowymi i telewizyjnymi państw członkowskich. Nastąpi to poprzez ujednolicenie usług reemisji z rozszerzeniem zasady obowiązkowego pośrednictwa organizacji zbiorowego zarządzania. W tym przypadku nie będzie mieć znaczenia technologia reemisji. Wprowadzona także zostanie zasada państwa pochodzenia dla wykonywania praw autorskich i pokrewnych przez organizacje radiowe i telewizyjne wobec świadczenia dodatkowych usług online. Wprowadzenie dyrektywy SATCABII ureguluje również sytuację dotyczącą rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych w drodze wprowadzenia bezpośredniego przez uznanie tych czynności za nadawanie (w przypadku programów radiowych) i reemitowanie (w przypadku programów telewizyjnych).

Z kolei dyrektywa DSM ma za zadanie uregulowanie eksploatacji utworów w środowisku cyfrowym w związku z rozwojem technologii. Wprowadza m.in. środki ułatwiające dostęp do utworów niedostępnych w handlu (co obejmie m.in. bazy sui generis rozumiane zgodnie z ustawą o ochronie baz danych czy licencjonowanie utworów udostępnianych w ramach usług wideo na żądanie), możliwość udzielania rozszerzonych licencji oraz nowe postacie dozwolonego użytku, takie jak: eksplorację tekstów i danych, korzystanie z utworów w działalności dydaktycznej czy zwielokrotnianie utworów w celu zachowania dziedzictwa kulturowego. Istotną zmianą jest wprowadzenie nowej kategorii prawa pokrewnego – prawa wydawców prasowych do eksploatacji ich publikacji prasowych online. Dyrektywa DSM wprowadza nowe zasady w zakresie udostępniania utworów przez dostawców usług społeczeństwa informacyjnego, czyli treści online oraz godziwego wynagradzania twórców i wykonawców.

Autor: Aplikant adwokacki Ewelina Chmielewska

W dniu 5 czerwca 2024 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 9 maja 2024 r. zmieniającą ustawę o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, zgodnie z którą zostało wydłużone wejście w życie przepisów dotyczących obowiązku wystawiania przez podatników podatku VAT z użyciem Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) do dnia 1 lutego 2026 r. Dotychczasowe przepisy przewidywały wcześniejszy termin, tj. 1 lipca 2024 r. Zgodnie z oficjalną informacją opublikowaną na stronie internetowej Prezydenta, wydłużenie terminu było podyktowane zdiagnozowanymi problemami technicznymi dotyczącymi wydajności systemu KSeF.

Autor: Aplikant adwokacki Ewelina Chmielewska

Dnia 14 grudnia 2022 r. Parlament Europejski i Rada (UE) uchwalił dyrektywę 2022/2464 ws. sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (tzw. CSRD).

Dyrektywa nakłada na przedsiębiorców działających w formie dużych spółek oraz na małe i średnie spółki notowane obowiązek raportowania zagadnień i danych niefinansowych, tj. ESG (E – środowiskowych, np. raporty o przeciwdziałaniu zmianom klimatu, adaptacją do zmian klimatu, zapobieganiu zanieczyszczeniom, S – społecznych, np. raporty o równych szansach dla wszystkich w szczególności co do płci lub wynagrodzeń, adaptowaniu miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych, bezpieczeństwie środowiska pracy, G – korporacyjnych, np. raporty o etyce biznesu, kulturze korporacyjnej, roli organów zarządczych i nadzorczych, stosunkach z parterami biznesowymi).

Raportowanie będzie następowało w oparciu o Europejskie Standardy Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS), które są obowiązkowe dla wszystkich podmiotów objętych dyrektywą CSRD. ESRS określają szczegółowo, jakie informacje należ ujawniać i doprecyzowują obszary tych informacji. Dla małych i średnich spółek notowanych wprowadzono uproszczoną wersję ESRS i przedłużone terminy na złożenie raportów.

Raporty ESG będą umieszczane w ramach sprawozdania z działalności w jednym elektronicznym formacie. Zostanie także wprowadzony obowiązek weryfikacji informacji ESG przez biegłego rewidenta lub inny podmiot uprawniony do wykonywania usług audytorskich w obszarze sprawozdawczym.

Pierwsza sprawozdawczość według nowych zasad ma dotyczyć roku obrotowego zaczynającego się od 1 stycznia 2024 r. dla dużych przedsiębiorstw będących jednostkami interesu publicznego oraz notowanych, zatrudniających ponad 500. pracowników. Obowiązek ten dla pozostałych dużych przedsiębiorstw dotyczyć będzie roku obrotowego zaczynającego się od 1 stycznia 2025 r., a dla małych i średnich przedsiębiorców od roku obrotowego zaczynającego się od 1 stycznia 2026 r.

Kraje członkowskie mają wprowadzić w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania dyrektywy CSRD do dnia 6 lipca 2024 r. W Polsce projekt ustawy wdrażającej dyrektywę CSRD, czyli ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw w wykazie Rządowego Centrum Legislacyjnego otrzymał numer UC14 i jest obecnie na etapie opiniowania.

Autor: Aplikant adwokacki Ewelina Chmielewska

W środę 13 marca 2024 r. Parlament Europejski zatwierdził akt w sprawie sztucznej inteligencji, który ma za zadanie zapewnić bezpieczeństwo, kontrolę i przejrzystość przy stosowaniu SI, przy jednoczesnym zapewnieniu jej dalszego rozwoju. Rozporządzenie jeszcze oczekuje na ostateczną weryfikację w procedurze sprostowania dokonywanej przez prawników lingwistów, jednakże ma ono zostać przyjętej jeszcze przed końcem kadencji PE.

Do głównych regulacji przedstawionych w akcie w sprawie sztucznej inteligencji należą:

• zakaz używania systemów biometrycznych pobierających wizerunki twarzy z Internetu lub nagrań telewizji przemysłowej w celu stworzenia bazy danych rozpoznających twarze,
• zakaz używania sztucznej inteligencji manipulującej zachowaniem ludzi czy wykorzystującej ich słabości,
• zakaz używania rozpoznawania emocji w miejscach pracy, placówkach edukacyjnych,
• zakaz klasyfikowania punktowej obywateli,
• zakaz prognozowania przestępczości wyłącznie w oparciu o profilowanie czy ocenę danych cech osoby.

Ponadto usystematyzowano uprawnienia do korzystania z identyfikacji biometrycznej przez organy ścigania czy organy odpowiadające za systemy wysokiego ryzyka (np. opieka zdrowotna, bankowość, infrastruktura krytyczna, edukacja). Organy ścigania będą mogły skorzystać z identyfikacji biometrycznej w określonych przypadkach, uwarunkowaniach i po spełnieniu określonych warunków, do których zalicza się m.in. zezwolenie właściwego sądu. Z kolei w systemach wysokiego ryzyka ma być zapewniona przejrzystość zasad stosowania SI dla obywateli i kontrola tych systemów przez człowieka. Przewidziano także możliwość składania skarg na systemy SI oraz otrzymywanie wyjaśnień decyzji podejmowanych przez systemy SI wysokiego ryzyka, które wpływają na prawa obywateli.

                                                                                                                                                                                                                                                                                      Autor: Ewelina Chmielewska- Aplikant Adwokacki 

Ministerstwo Finansów uruchomiło dla przedsiębiorców i organizacji raport podatnika w e-Urząd Skarbowy (podatki.gov.pl). Raport podatnika zawiera:

• dane identyfikacyjne i adresowe podatnika,
• formę opodatkowania,
• informację o zaległościach podatkowych,
• informację o prowadzonych postępowaniach egzekucyjnych,
• informację o prawidłowościach i brakach w zakresie zaliczek oraz deklaracji podatkowych w danym okresie,
• dane o rachunkach bankowych (również o mikrorachunku podatkowym),
• wykaz pełnomocnictw i wskazanie, który pełnomocnik jest pełnomocnikiem do doręczeń,
• informację o członkostwie w grupie kapitałowej lub grupie VAT.

Raport może być wygenerowany po zalogowaniu na konto w e-US przez podatnika prowadzącego działalność gospodarczą i użytkownika konta organizacji, a także przez pracownika urzędu skarbowego podczas wizyty przedsiębiorcy w urzędzie.

Raport ma charakter informacyjny i może nie uwzględniać wszystkich danych zebranych przez Krajową Administrację Skarbową.

Raport utworzony pierwszy raz w danym dniu jest usuwany o północy. Przy generowaniu kolejnych raportów tego samego dnia, informacje tam zawarte będą identyczne jak w pierwszym raporcie. Aby zobaczyć zmiany, należy pobrać raport następnego dnia. Raport jest generowany w formacie PDF.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                   Autor: Ewelina Chmielewska- Aplikant Adwokacki