Zmiany w podatku VAT od 1 lipca 2018 r.

Od 1 lipca 2018 r. w transakcjach B2B płatności podatku VAT będzie można dokonywać również przy wykorzystaniu mechanizmu podzielonej płatności. Na razie mechanizm podzielonej płatności stosowany będzie fakultatywnie, ale Ministerstwo Finansów już prowadzi prace nad rozszerzeniem zastosowania split payment jako obowiązkowej metody płatności VAT.

Mechanizm podzielonej płatności (ang. split payment) polega na rozdzieleniu płatności za dostarczone towary lub usługi na dwie kwoty: (i) kwotę netto, należną sprzedawcy oraz (ii) kwotę VAT. Kwota netto przekazywana jest na konto rozliczeniowe sprzedawcy, natomiast kwota VAT jest księgowana na rachunek VAT sprzedawcy, przeznaczony wyłącznie do przechowywania na nim podatku VAT. W praktyce rozdzielenie płatności możliwe jest wyłącznie w przypadku transakcji dokonywanych drogą elektroniczną.

Zasady działania mechanizmu podzielonej płatności

• Zapłata podatku VAT w systemie split payment będzie dokonywała się automatycznie. Nabywca towaru lub usługi nie będzie manualnie rozdzielał płatności, natomiast będzie dokonywał jednego przelewu przy użyciu udostępnionego przez bank lub SKOK komunikatu przelewu.
• Podatnicy nie muszą zawierać z bankiem lub ze spółdzielczą kasą oszczędnościowo – kredytową kolejnej umowy o prowadzenie rachunku VAT, do którego prowadzenia dla posiadacza rachunku rozliczeniowego bank lub SKOK są zobowiązane.
• Split payment dotyczy tylko transakcji, w których u nabywcy towaru lub usługi, powstaje podatek naliczony podlegający odliczeniu.
• Nie ma możliwości stosowania mechanizmu podzielonej płatności w przypadku zapłaty za towar lub usługę w innych formach niż przelew. Mechanizm ten nie dotyczy więc ani zapłaty gotówkowej, ani zapłaty kartą płatniczą.
• Zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności dokonywana będzie wyłącznie w złotych polskich.
• Środki znajdujące się na rachunku VAT pozostaną własnością dostawcy, lecz nie będzie on mógł jednak swobodnie nimi dysponować i dokonywać płatności tytułem innych zobowiązań niż wynikające z przepisów VAT.
• W przypadku wykreślenia podatnika z rejestru VAT środki pozostałe na rachunku VAT zaliczone zostaną na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami, a pozostała część zostanie zwrócona na wskazany przez podatnika.

Z mechanizmu podzielonej płatności nie będą mogli skorzystać:

• konsumenci,
• przedsiębiorcy, którzy otrzymali fakturę bez kwoty podatku VAT,
• przedsiębiorcy prowadzący działalność w branżach objętych mechanizmem odwróconej płatności VAT (np. branża budowlana, paliwowa, tytoniowa, spirytusowa, branże związane z elektroniką, stalą i metalami kolorowymi).

Czy warto stosować mechanizm podzielonej płatności?

Wobec podatników korzystających ze split payment nie będzie stosowana sankcyjna stawka odsetek (w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego wynikać będzie z 95% faktur, które zostały zapłacone przy użyciu mechanizmu split payment) oraz sankcyjnych stawek 30% i 100% VAT. Stosowanie mechanizmu podzielonej płatności wyłączy solidarną odpowiedzialność nabywcy przewidzianą dla kilku grup towarów. Split payment umożliwi uzyskanie zwrotu VAT na rachunek VAT w terminie 25 dnia od daty złożenia rozliczenia. Ponadto, podatnicy korzystający z mechanizmu podzielonej płatności będą mogli obniżyć wysokość podatku do zapłaty według wzoru określonego w ustawie w przypadku uregulowania podatku z rachunku VAT przed ustawowym terminem zapłaty.

Rachunek VAT

Rachunek VAT będzie prowadzony przez bank lub SKOK w walucie polskiej dla rachunku rozliczeniowego. Otwarcie i prowadzenie rachunku VAT nie wymagają zawarcia odrębnej umowy i są wolne od dodatkowych prowizji i opłat dla banku. Środki pieniężne zgromadzone na rachunku VAT mogą być, zgodnie z ustaleniami stron, oprocentowane. Bank prowadzi jeden rachunek VAT dla rachunków rozliczeniowych prowadzonych dla tego samego posiadacza, niezależnie od liczby prowadzonych dla tego posiadacza rachunków rozliczeniowych. Posiadacz rachunku rozliczeniowego zostanie poinformowany przez Bank o numerze rachunku VAT oraz o ustalonych zasadach i terminach informowania posiadacza rachunku rozliczeniowego o saldzie na rachunku VAT.  Dla rachunku VAT nie będą wydawane instrumenty płatnicze (np. karty płatnicze).

Środki znajdujące się na rachunku VAT mogą być przeznaczone wyłącznie na cele wskazane w ustawie, a więc przede wszystkim na zapłatę kwoty podatku od towarów i usług z tytułu nabycia towarów lub usług na rachunek VAT. Co do zasady rachunek VAT będzie wykorzystany wyłącznie do rozliczeń z urzędem skarbowym. Na rachunek VAT będzie można otrzymywać również zwroty różnicy podatku.

Z rachunku VAT można skorzystać przy zapłacie:

• za usługi lub towary, gdzie kwotę podatku VAT można zapłacić ze środków na własnym rachunku VAT,
• swoich zobowiązań podatkowych z tytułu VAT do urzędu skarbowego.

Co istotne, bank nie ma obowiązku sprawdzenia prawidłowości obliczenia kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług wskazanej w komunikacie przelewu.

Zwolnienie środków  z rachunku VAT

Wykorzystanie środków na rachunku VAT do celów innych, niż wskazane wyżej, jest możliwe po uzyskaniu zwolnienia tych środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy, do czego niezbędne jest uzyskanie zgody naczelnika urzędu skarbowego. Podatnik we wniosku określa wysokość środków zgromadzonych na rachunku VAT, jaka ma zostać przekazana. Wniosek jest rozpoznawany w terminie 60 dni od otrzymania wniosku.

W przypadku m. in. posiadania przez podatnika zaległości podatkowej, albo regularnego nieuiszczania przez podatnika zobowiązań z tytułu podatku VAT, naczelnik urzędu skarbowego odmówi w drodze decyzji wyrażenia zgody na przekazanie środków zgromadzonych na rachunku VAT.