W dniu 11 czerwca 2024 r. posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz niektórych innych ustaw w związku z wdrożeniem dwóch dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady (UE), tj. dyrektywy z dnia 17 kwietnia 2019 r. 2019/789 ustanawiającej przepisy dotyczące wykonywania praw autorskich i praw pokrewnych mające zastosowanie do niektórych transmisji online prowadzonych przez organizacje radiowe i telewizyjne oraz do reemisji programów telewizyjnych i radiowych oraz zmieniająca dyrektywę Rady 93/83/EWG (SATCABII) oraz dyrektywy z dnia z dnia 17 kwietnia 2019 r. 2019/790 w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym oraz zmiany dyrektyw 96/9/WE i 2001/29/WE (DSM).

Główny cel dyrektywy SATCABII stanowi poprawa funkcjonowania rynku wewnętrznego Unii Europejskiej poprzez umożliwienie na gruncie prawa autorskiego szerszego rozpowszechniania w państwach członkowskich programów radiowych i telewizyjnych z innych państw członkowskich. Zmiany przewidują nowe przepisy dotyczące ułatwienia udzielania licencji na korzystanie z utworów i przedmiotów praw pokrewnych związanych z programami radiowymi i telewizyjnymi państw członkowskich. Nastąpi to poprzez ujednolicenie usług reemisji z rozszerzeniem zasady obowiązkowego pośrednictwa organizacji zbiorowego zarządzania. W tym przypadku nie będzie mieć znaczenia technologia reemisji. Wprowadzona także zostanie zasada państwa pochodzenia dla wykonywania praw autorskich i pokrewnych przez organizacje radiowe i telewizyjne wobec świadczenia dodatkowych usług online. Wprowadzenie dyrektywy SATCABII ureguluje również sytuację dotyczącą rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych w drodze wprowadzenia bezpośredniego przez uznanie tych czynności za nadawanie (w przypadku programów radiowych) i reemitowanie (w przypadku programów telewizyjnych).

Z kolei dyrektywa DSM ma za zadanie uregulowanie eksploatacji utworów w środowisku cyfrowym w związku z rozwojem technologii. Wprowadza m.in. środki ułatwiające dostęp do utworów niedostępnych w handlu (co obejmie m.in. bazy sui generis rozumiane zgodnie z ustawą o ochronie baz danych czy licencjonowanie utworów udostępnianych w ramach usług wideo na żądanie), możliwość udzielania rozszerzonych licencji oraz nowe postacie dozwolonego użytku, takie jak: eksplorację tekstów i danych, korzystanie z utworów w działalności dydaktycznej czy zwielokrotnianie utworów w celu zachowania dziedzictwa kulturowego. Istotną zmianą jest wprowadzenie nowej kategorii prawa pokrewnego – prawa wydawców prasowych do eksploatacji ich publikacji prasowych online. Dyrektywa DSM wprowadza nowe zasady w zakresie udostępniania utworów przez dostawców usług społeczeństwa informacyjnego, czyli treści online oraz godziwego wynagradzania twórców i wykonawców.

Autor: Aplikant adwokacki Ewelina Chmielewska

Pełnomocnikiem spółki powołanym na podstawie art. 210 § 1 k.s.h. może być także członek zarządu tej spółki. Dopuszczalne jest umocowanie przez zgromadzenie wspólników członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do zawarcia umowy z innym członkiem zarządu.

W wyroku z dnia 22 lutego 2023 r. w sprawie o sygn. akt II CSKP 785/22 Sąd Najwyższy wskazał, że dokonując wykładni językowej art. 210 § 1 k.s.h. nie można stwierdzić, że ustawodawca wprowadził zakaz powoływania przez zgromadzenie wspólników jako pełnomocnika spółki innego członka zarządu wieloosobowego.

Autor: Adokat Wioletta Gwizdała

W dniu 5 czerwca 2024 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 9 maja 2024 r. zmieniającą ustawę o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, zgodnie z którą zostało wydłużone wejście w życie przepisów dotyczących obowiązku wystawiania przez podatników podatku VAT z użyciem Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) do dnia 1 lutego 2026 r. Dotychczasowe przepisy przewidywały wcześniejszy termin, tj. 1 lipca 2024 r. Zgodnie z oficjalną informacją opublikowaną na stronie internetowej Prezydenta, wydłużenie terminu było podyktowane zdiagnozowanymi problemami technicznymi dotyczącymi wydajności systemu KSeF.

Autor: Aplikant adwokacki Ewelina Chmielewska

Dnia 14 grudnia 2022 r. Parlament Europejski i Rada (UE) uchwalił dyrektywę 2022/2464 ws. sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (tzw. CSRD).

Dyrektywa nakłada na przedsiębiorców działających w formie dużych spółek oraz na małe i średnie spółki notowane obowiązek raportowania zagadnień i danych niefinansowych, tj. ESG (E – środowiskowych, np. raporty o przeciwdziałaniu zmianom klimatu, adaptacją do zmian klimatu, zapobieganiu zanieczyszczeniom, S – społecznych, np. raporty o równych szansach dla wszystkich w szczególności co do płci lub wynagrodzeń, adaptowaniu miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych, bezpieczeństwie środowiska pracy, G – korporacyjnych, np. raporty o etyce biznesu, kulturze korporacyjnej, roli organów zarządczych i nadzorczych, stosunkach z parterami biznesowymi).

Raportowanie będzie następowało w oparciu o Europejskie Standardy Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS), które są obowiązkowe dla wszystkich podmiotów objętych dyrektywą CSRD. ESRS określają szczegółowo, jakie informacje należ ujawniać i doprecyzowują obszary tych informacji. Dla małych i średnich spółek notowanych wprowadzono uproszczoną wersję ESRS i przedłużone terminy na złożenie raportów.

Raporty ESG będą umieszczane w ramach sprawozdania z działalności w jednym elektronicznym formacie. Zostanie także wprowadzony obowiązek weryfikacji informacji ESG przez biegłego rewidenta lub inny podmiot uprawniony do wykonywania usług audytorskich w obszarze sprawozdawczym.

Pierwsza sprawozdawczość według nowych zasad ma dotyczyć roku obrotowego zaczynającego się od 1 stycznia 2024 r. dla dużych przedsiębiorstw będących jednostkami interesu publicznego oraz notowanych, zatrudniających ponad 500. pracowników. Obowiązek ten dla pozostałych dużych przedsiębiorstw dotyczyć będzie roku obrotowego zaczynającego się od 1 stycznia 2025 r., a dla małych i średnich przedsiębiorców od roku obrotowego zaczynającego się od 1 stycznia 2026 r.

Kraje członkowskie mają wprowadzić w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania dyrektywy CSRD do dnia 6 lipca 2024 r. W Polsce projekt ustawy wdrażającej dyrektywę CSRD, czyli ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw w wykazie Rządowego Centrum Legislacyjnego otrzymał numer UC14 i jest obecnie na etapie opiniowania.

Autor: Aplikant adwokacki Ewelina Chmielewska

W dniu 8 maja 2024 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał postanowienie w sprawie C-424/22, w którym zajął stanowisko, iż zastosowanie przez bank zarzutu zatrzymania jest niedopuszczalne w sytuacji, w której prowadziłoby to do odebrania konsumentowi możliwości uzyskania świadczeń zasądzonych na podstawie prawomocnego wyroku sądu. Trybunał uznał za niedopuszczalne  uzależnienie wypłaty zasądzonych środków na rzecz konsumenta od zaofiarowania przez tego konsumenta zwrotu albo zabezpieczenia zwrotu całości świadczenia otrzymanego od banku w ramach nieważnej umowy kredytowej.

Wyrok Trybunału stanowi  rozszerzenie wyroku z dnia 14 grudnia 2023 r. w sprawie C-28/22, zgodnie z którym zarzut zatrzymania nie może doprowadzić do tego, że kredytobiorca zostanie pozbawiony należnych mu odsetek za cały okres postępowania sądowego.

Autor: Waldemar Węgrzyn Aplikant Adwokacki